Politici als robot: het was een kwestie van tijd

De nieuwe fractievoorzitter van D66 Rob Jetten beleefde een slechte eerste week. Van alle kanten werd hij aangevallen om zijn ingestudeerde optredens in de pers. Het probleem is echter niet dat Jetten zichzelf herhaalt voor dezelfde camera. Het probleem is dat we een cultuur hebben gecreëerd waarin een politicus geen mens mag zijn.

Een politicus die twijfelt over de moeilijke keuzes die hij moet maken. Die even wil nadenken over een vraag van een collega-parlementariër. Die van mening verandert door een nieuw inzicht. Allemaal worden ze genadeloos afgestraft in ons medialandschap.

Politici die zich als robot gaan gedragen…het was een kwestie van tijd.  Toen IBM eerder dit jaar een computer presenteerde die kan debatteren, reageerden de mediatrainers daar al heel positief op. Het past perfect in ons ideaal dat politiek enkel draait ‘om het oplossen van problemen.’ Geef de computer een leuk koppie, een correct kapsel en een hip montuur, en klaar is de volgende generatie politici.

Televisie- en internet media vragen zelf constant om quotes, soundbites en debatten die vooral niet te lang mogen duren. Kort, omdat de kijker zich niet lang kan concentreren. Toch stapt deze tv-kijker massaal over op Netflix, waar ze plotseling wel de tijd nemen om zich te verdiepen in de gelaagdheid van een serie.

Waarom zijn we dan verrast dat politieke partijen veranderen in merken? Jetten gaf de media wat de media verlangt en paste dezelfde reclametechnieken toe als bedrijven, zoals het constant herhalen van dezelfde boodschap. Het probleem was, zoals Frits Wester zei in het AD, dat Jetten dit niet lenig genoeg deed.

Daar wil ik aan toevoegen dat het doel van reclame niet is om bewuste keuzes te beïnvloeden – daar is het niet krachtig genoeg voor – maar juist die keren dat je twijfelt tussen een A-merk en een huismerk.

Mijn advies aan Rob zou zijn: Laat de politieke regie los. Daar ben je te goed voor.